zondag 27 oktober 2019

Weekgreep #1938

183. Joe Todd-Stanton Het geheim van de zwarte rots
Prachtig, manga-achtig geïllustreerd avontuur rond een rots waar wilde verhalen over worden verteld. Erin wil er meer over weten. Ze gaat vaak mee op het vissersbootje en kent de zee heel goed. Alle vissers proberen uit de buurt van de rots te blijven. Als ze op een dag in de mist in het water valt krijgt ze die kans. Jammer dat het geheim al op het omslag staat, ze mijn zoon. Hoewel juist een gaaf omslag, ben ik het met hem eens. 4+

182. Meridith Russo Birthday
Er is een reden dat ik bepaalde specifieke kenmerken van de hoofdpersoon in recensies liever niet noem. Meestal leidt de vaststelling dat de hoofdpersoon autistisch of transgender 'is', niet tot lezers. Er zijn er namelijk nogal wat bij die denken daar 'niets' mee te 'hebben'. En, belangrijker: zulke kenmerken hebben zelden te maken met de kwaliteit van het boek. Wie heeft er wat aan een boek als het niet gelezen wordt? Dat zou in het geval van dit boek jammer zijn. Twee jongens zijn op dezelfde dag, op hetzelfde moment op dezelfde plek geboren en vieren die dag al een leven lang samen. Eric lijkt de ideale jongen: stoer en sportief. Morgan wil helemaal geen jongen zijn. Dit leidt tot steeds meer spanning. Schrijver Meridith Russo strijdt voor meer representatie van transgenders in literatuur en meldt dat ook op de achterflap. Slim, in deze context, dat ze voor twee hoofdpersonen heeft gekozen. Gelukkig blijkt het verhaal ook nog degelijk geschreven en - afgezien van de titel - vertaald. Zeker een aanrader. 14+

181. Ulf Stark en Kitty Crowther De weglopers
Laatste kinderboek van de in 2017 overleden Ulf Stark. Wat een goed idee om dat samen met illustrator Kitty Crowther te doen (mijn favoriet van haar: In het pikkedonker). Deze met een ALMA-bekroonde Belgische illustrator heeft zich goed in de Zweedse sfeer ingeleefd. Opa heeft niet lang meer en misdraagt zich in het ziekenhuis. Hij wil graag nog een keer naar het zomerhuisje op het eiland. Kleinzoon bedenkt een ontsnappingsplan. Dit laatste boek van de gevierde schrijver roept ook de vraag op, waarom hij zelf nog geen ALMA kreeg. 8+

180. Stine Jensen De verleiding
Dat Stine Jensen geen groot stilist is, werd tot nu toe ruimschoots gecompenseerd door de kracht van haar concepten. Originele, mooi uitgegeven en sterk geïllustreerde filosofische kinderboeken over emoties en het leven en het recente, erg grappige Hoe voed ik mijn ouders op? vallen terecht in de smaak. Maar haar eerste jeugdroman De verleiding mist al dat frisse en verrassende. Het heeft weinig meer te bieden dan het omslag al doet vrezen. Noor brengt de hele dag op de bank door en moet van haar gescheiden moeder naar een afkickkamp. De kampleider blijkt hele andere plannen te hebben. 12+

179. Loes Riphagen Coco kan het!
Het is al een tijdje geleden dat er een zelfstandig prentenboek van Loes Riphagen verscheen. Die heeft haar stijl veranderd, van gemeen en priegelig naar wat robuuster en liever. Collage staat nu centraal in decors waarin ze speelt met het perspectief en, gelukkig, nog altijd hier en daar wat maffe figuurtjes rond laat lopen. Coco moet het nest uit maar durft en wil niet. Moeder helpt een hardhandig handje. Zo kennen we Riphagen. 4+

donderdag 17 oktober 2019

Weekgreep #1937

178. Anna Starobinets en Marie Muravski In het hol van de wolf
Vanaf de eerste regel een feest, zoals je ook mag verwachten van een Russische schrijver. Spitsvondig, erudiet, ironisch. Een dierendetective met een fijne hard-boiled ondertoon. Inspecteur Daskat gaat op zoek naar de moordenaar van Haas. Wolf zal de dader wel weer zijn, maar daar denkt niet iedereen hetzelfde over. Anna Satarobinets begon als schrijver voor volwassenen. In het Engels zijn al meer van haar kinderboeken vertaald. 11+

177. Arend van Dam Iemand in het bijzonder
Net als je denkt: ik ben wel even klaar met boeken over bijzondere vrouwen, verschijnt een boek in dit genre waarvan je had gewild dat het als eerste was verschenen. Arend van Dam doet precies wat in die andere boeken ontbreekt: hij richt zich op Nederlandse vrouwen en neemt niet alleen de allerberoemdste, maar ook buitenissige en minder voor de hand liggende voorbeelden. Uitgangspunt is de droom dat ooit in Nederland de helft van de Nederlandse straatnamen van vrouwen zal zijn... en wie zijn die vrouwen dan? Goed verteld, fijn geïllustreerd. 10+

176. Rébecca Dautremer Middag
Hoe geniaal dit nieuwe prentenboek van de eigenzinnige Rébecca Dautremer ook in elkaar is gezet - meer dan honderd uitgesneden landschappen over elkaar, je kunt er bijna letterlijk doorheen lopen - er is ook wel erg veel mee mis. Het verhaal is enigszins spannend: de lezer wordt in de jij-vorm aangesproken en is op weg naar de spreker, die erg naar de ontmoeting uitziet. Onderweg is er van alles dat je ophoudt. Het is fascinerend dat je door het hele boek heen kunt kijken en toch niet weet wat je te zien gaat krijgen; om van de ene bladzij naar de andere te gaan en te ontdekken wat er achter de elementen van het vorige landschap verborgen is. Maar dat het tegelijkertijd het avontuur is van Jacominus Gainsborough, hoofdpersoon uit een eerder prentenboek, en zijn konijnenvriendin Douce, blijft onuitgewerkt en heeft helemaal geen functie in het verhaal. Onnodig verwarrend gedoe. Vertaald door Edward van de Vendel. 6+

175. Kaatje Vermeire In de tuin van Monet
Tekstueel nogal ontoegankelijk boek, maar wat een avontuur voor de ogen. Vermeire vertelt veel meer met haar pennen en penselen dan met woorden. Sterk hoe ze de impressionist van buiten spelend kind en student, die binnen modelschilderen haat, tot oude man doorheen verschillende seizoenen laat zien. Na de dood van zijn eerste grote liefde Camille is de wereld ijsgrijs, maar je voelt het drama al in de bonte herfstige beelden aankomen. Monet wordt gelukkig in zijn zomertuin, die hij door het achteruitgaan van zijn ogen steeds slechter kan zien. Vermeire vertelt dat verhaal met functioneel gebruik van veel technieken die verschillende manieren van kijken laten zien. De liefhebber van Monet herkent, uiteraard, diverse werken terug. Wie dit verhaal aan jong publiek wil voorlezen, is zeer geholpen bij enige kennis van de levensloop van Monet. Maar gewoon kijken en genieten mag ook. 7+

174. Icinori Issun Boshi
Wondermooi in drie kleuren geïllustreerd sprookje uit Japan, over een jongetje dat niet groter is dan een kinderduim. Net als in de Europese versie van het verhaal, verslaat hij uiteindelijk een reus. Maar verder gaat het heel anders. In Japan zijn er veel versies van het kleine mannetje met zijn rijstkommetje, die hij als hoed en als boot gebruikt en de naald die dient als zijn zwaard. Van dit in Frankrijk werkende duo kunnen we, blijkens hun portfolio, nog veel meer moois verwachten. 6+

zondag 6 oktober 2019

Weekgreep #1936

169. Arie, Romy Boomsma en Margot Holtman Langs de lange lindelaan
Andreus, Hanlo, Hoekstra, Tellegen, Wilmink, Van de Vendel, Olthuis, Robben, Eykman, Gorter, Dorrestijn. Niets mis met deze gemoedelijke dichtersbijeenkomst in de bloemlezing Langs de lange lindelaan; een mooi, zij het wat donker geïllustreerde verzameling lievelingsgedichten door Arie en Romy Boomsma. Natuurlijk springt het glazuur van je tanden als je het echtpaar kirrend hoort omschrijven hoe zij bij hun eerste ontmoetingen gedichten aan elkaar voorlazen en nu de kinderen die daaruit voortkwamen ook. Maar het draait om de dichters, en die doen dat wel weer vergeten. Hier en daar een beetje truttige, maar verder prima selectie, handzaam formaat, lekker stevig, past in elke tas, kan overal mee naartoe. 7+

170. Paul van Loon en Silvie Buenen Boven op tante Agaat
Wat leuk, het debuut Boven op tante Agaat van Paul van Loon is weer eens gedrukt, voor het eerst sinds 2008, met nieuwe illustraties van Silvie Buenen. Eerder werd het AVI-verhaal over Willie, zijn kat Roodvonk en de hele vervelende tante die moppert en knijpt, al van beelden voorzien door Wim Hofman, Camila Fialkowski en Sylvia Weve. Agaat is niet dol op Roodvonk: 'Maak er toch een kleed van.' Willie zint op heel andere oplossingen. 7+

171. Caja Cazemier Roes
Het proza is tenenkrommend maar de inhoud relevant: Yvar en Lola proberen 4-havo feestend en vooral met veel verdovende middelen zoals lachgas door te komen. Sterk omslag van Nanja Toebak, dat gaat draaien als je er enige tijd vanuit een bepaalde hoek naar staart. Het duurt bij het boek wat langer dan op het beeldscherm, maar ja, dat geldt voor wel meer dingen in boeken. Jongerenromans mogen wel vaker zo'n strak, functioneel en toch aantrekkelijk ontwerp hebben. 13+

172. Jeffrey Alan Love De heldensage
Het lovend besproken, lijvige Noorse mythen van Kevin Crossley-Holland, ontleent zijn kracht aan de stoere illustraties van Jeffrey Alan Love. En betekende vooral voor die laatste een doorbraak in Nederland, waar hij eerder dit jaar een zeer verdiende Zilveren Penseel won. Zijn uitgever komt slim snel met een opvolger. Dit keer in z'n eentje, over helden en hun avonturen. 6+

173. Leo Timmers Waar is de draak?
Geestig en lekker donker verhaal van Leo Timmers, die maar blijft komen met het ene na het andere verbluffend gedetailleerde prentenboek. Drie ridders moeten van hun koning, die niet kan slapen, midden in de nacht op drakenjacht. Elke keer ontdekken ze een monsterlijke schaduw, maar zodra ze het licht aandoen blijkt het een stapel slapende dieren te zijn. 4+

Weekgreep #1935

168. Matt James De begrafenis
Begrafenisboek waar een hoop ouders wat aan zouden kunnen hebben. Zoals het omslag al verraadt, vinden Noor en haar neef Koen het wel tof op het kerkhof. Veel boeken in dit genre richten zich op de grote vraag van leven en dood en hoe daar antwoord op te geven, hier lezen en zien we wat er echt gebeurt: de kinderen zijn blij dat ze niet naar school hoeven en om elkaar te zien, moeten om de haverklap naar de wc, vinden het vreselijk lang duren en gaan graag buiten rondjes rennen tijdens de koffie-met-sandwiches achteraf. Natuurlijk vinden ze het ook verdrietig en stellen ze vragen over oom in de kist. Zoals dat gaat. Aanrader. 6+

167. Annemarie van Haeringen De dag waarop de draak verdween
Het is fijn zoeken naar 'foutjes', in dit helemaal met balpenkrullen getekende en ingekleurde prentenboek. Iedereen heeft wel eens met een balpen getekend en weet dus: het valt niet te voorkomen dat je een keer uitschiet en er is dan niets meer aan te doen. Gave techniek die, juist daardoor, bewondering afdwingt. Lóng houdt van draken, zijn hele leven al. Tot er een voor de deur staat. Niet haar allersterkste verhaal, Annemarie van Haeringen laat het wel erg kortaf eindigen met de vraag of dit nu geluk is. Wat is dan geluk? Kennelijk is geluk een losse flodder. Vooral wat tekeningen betreft geslaagd dus. 5+

166. L. Frank Baum, Margaretha van Andel en Marieke Nelissen De tovenaar van Oz
Wat een fijn, pittig eigenwijs meisje heeft Marieke Nelissen gemaakt van Doortje, de hoofdpersoon van De tovenaar van Oz. Dat wereldberoemde boek verscheen in 1900 en heeft al vele geslaagde en minder geslaagde hervertellingen, her-illustraties, verfilmingen, musicals en schoolvoorstellingen overleefd. Deze sjiek uitgeven, prettige hervertelling van Margaretha van Andel is behoort absoluut tot de geslaagde. 8+

165. Peter Van den Ende Zwerveling
Fascinerende prenten van Peter Van den Ende, die zonder woorden het verhaal vertelt van een papieren bootje met een geheimzinnige, meestal onzichtbare passagier, die de hele wereld rondreist. Wat sfeer betreft is zijn werk een ontmoeting van Paul Biegel en Carl Hollanders Kleine Kapitein, de vervreemdende vergezichten van Shaun Tan en het repetitieve van Maurits Cornelis Esscher. Aan het eind van de reis stapt de passagier, en mogelijk ook de kijker, veranderd uit het papieren schip. Zeker niet alleen voor kinderen; eerder omgekeerd. 10+

164. Derk Visser Drama Queen
Meesterlijke dialogen, hilarische hyperbolen en hartverscheurend tienerleed. Het is - eindelijk! - weer tijd voor Derk Visser. Drama Queen is een jeugdroman in drie episodes over het leven van Angel, die in een achterstandwijk woont en tussen de flat van haar moeder, een lapdancer, en haar alcoholistische opa pendelt. In het eerste deel is ze 12, in het tweede 13 en in het laatste 15. Angel heeft adhd maar ze besluit haar Ritalin niet meer te nemen omdat ze vindt dat het leven saai is met pillen. Ondertussen breekt buiten, in de aanloop naar het nieuwjaarsfeest, de oorlog uit en explodeert de ene na de andere illegale vuurwerkbom. In de klas heeft ze geen vriendinnen, tot ze Kayleigh ontmoet. Maar die verhuist. Klinkt ellendig allemaal, maar bij Derk Visser weet je nooit of je nou huilen moet of lachen. Ik doe het allebei tegelijk. 12+

Profiel Gouden Griffel-winnaar Gideon Samson

Gideon Samson won een Gouden Griffel en dat werd hoog tijd. Ik maakte een profiel van de schrijver en hoogtepunten in zijn oeuvre voor de Volkskrant. (Excuses voor het woord 'verhaaltjes'.) Overzicht van de andere winnaars vind je hier.