Opgroeien in de letteren doe je met sprookjes

Opgroeien in de letteren, dat doe je natuurlijk bij ons. Met sprookjes bijvoorbeeld. En liever nog: met sprookjesparodieën, waarin het genre een hak wordt gezet en kinderen lachenderwijs ontdekken dat er überhaupt genres zíjn. Moet je niet té vroeg mee beginnen. De prinses en de paradijstuin is bijvoorbeeld bepaald niet geschikt voor kleuters. Die van mij snapt er in elk geval niets van. Grappig natuurlijk, "die stoute prinsessen" maar al gauw dringt zich de vraag op: "Waarom krijgen ze geen straf, zoals ik als ik stout ben?" De essentie van sprookjes is een heldere moraal, de dood aan de slechterik en het eeuwige geluk aan de goeden. "Ze leefden nog lang en heel ongelukkig" is pas grappig als je het sprookje door en door kent en zelfs al een beetje vervelend begint te vinden. Rond de tien dus. En dat is het jammere altijd maar weer van mensen die onder lezen vooral literair lezen verstaan: ze willen te veel en te vroeg. Neemt niet weg dat dit een prachtig prinsessenboek is, afgedrukt op mooi vormgegeven bladzijden in een harde kaft, mits aan de juiste meisjes op het juiste moment geserveerd. Mijn recensie lees je hier.

Jury onderbouwt Woutertje met kletsverhaal

De jury van de Woutertje Pieterse Prijs heeft wél een beetje zitten slapen dit jaar. Prima natuurlijk, als je Juwelen van stras Carli Biessels en Martijn van der Linden het mooiste boek van 2009 noemt. Maar de jury hangt er wel een uitzonderlijk onnozel kletsverhaal aan. Als ik het goed begrijp, ziet de redering van het rapport er in grote lijnen als volgt uit:

1. Er is een kloof tussen literaire en populaire boeken. (Dat weten we al twintig jaar, maar fijn dat deze mensen het nu ook weten.)

2. Literaire auteurs moeten meer aandacht hebben voor de actualiteit, zodat hun werk meer 'maatschappelijke urgentie' krijgt.

3. Populaire schrijvers moeten 'de literaire middelen meer en beter benutten', zodat hun werk aan diepgang wint.

4. De jury geeft een aantal voorbeelden van geslaagde literaire kinder- en jeugdboeken van vorig jaar, die volstrekt niet actueel of 'maatschappelijk urgent' zijn. (Bijvoorbeeld Hondeneters van Marita de Sterck.)

5. De jury somt een aantal populaire auteurs op die 'ineens opvallend veel diepgang' tonen. Belangrijke voorbeelden zijn Derk Visser (Landjepik) en Tjibbe Veldkamp (Tiffany Dop). Sinds wanneer zijn dat populaire auteurs? Jury beweert zelfs dat Tiffany Dop door lezers 'gevreten' wordt.

6. Jury laat een ingetogen, sober, literair werkje winnen waar geen kind op zit te wachten en dat ook volstrekt niet 'maatschappelijk urgent' is.

Zou iemand me kunnen uitleggen wat deze jury, voorgezeten door Frank Groothof, in Godsnaam met deze redenering heeft bedoeld?

23e Woutertje Pieterse gaat naar Carly Biessels

De 23e Woutertje Pieterse Prijs is vandaag gegaan naar Juwelen van stras, geschreven door Carli Biessels. Deze geschiedenis over het joodse onderduikertje Elske maakt volgens de jury 'een ongelooflijk authentieke indruk' en is 'een literair meesterwerkje dat een groot publiek verdient'. Het boek is eigenlijk alleen serieus besproken in de Gelderlander door Harry van der Ploeg, die weet te melden dat de zesjarige Carli Biessels een Elske, zus van Arnold Heertje, als onderduiker in huis had. Ze is tot Elske's dood met haar bevriend gebleven. Het is dus inderdaad authentiek. De prachtige illustraties zijn van Martijn van der Linden. Carli Biessels wint met deze prestatie behalve de eer een bedrag van 15.000 euro.

Eerste hyvesroman voor tieners

De een wil het beste boek ooit schrijven, de ander presenteert met trots de eerste hyvesroman ooit. In Over de grens, een hyvesroman van Sylvie Steffers wil Laetitia (346) culturele antropologie gaan studeren. Charlotte (1) wil pianiste worden maar krijgt de kans om als model in New York te gaan werken. Er komt ook meisjesbesnijdenis in voor. Het boek bestaat helemaal uit fictieve 'krabbels' van Hyvespagina's. De profielfoto's van de hyvesvrienden in het boek zijn wél echt, en ingezameld via Hyves, zoals te zien is op de bij het boek horende pagina.

Wie wint Woutertje Pieterse Prijs 2010?

Aanstaande donderdag om 16.00 is het weer zo ver, dan horen we wie de Woutertje Pieterse Prijs 2010 heeft gewonnen. Dat is elk jaar weer een verrassing. Griffels laten zich enigszins voorspellen aan de hand van aandacht in de kranten, maar deze jury niet. Ook interessant: welke prijs is eigenlijk het belangrijkste? Financieel gezien een Woutertje: de laureaat krijgt ruwweg 15 x zo veel euro's als de winnaar van de Gouden Griffel. Die laatste verdient dat bedrag makkelijk terug aan gestegen verkoopcijfers door alle aandacht rond de prijs. Woutertje krijg je in stilte, met een beetje geluk is er een nieuwsbericht ergens achterin de krant. Dat heeft de prijs ook wel een beetje aan zichzelf te danken. Woutertje is onmiskenbaar te vaak naar voor kinderen onleesbare boeken van één uitgeverij gegaan. Dat werd dus één doorlopend statement en daar heb je niets aan. De laatste tijd lijkt er beweging te komen in de rotsvaste voorkeuren van de jury, maar het is nog onduidelijk waarheen. Toch heb ik stiekem warmere gevoelens voor Woutertje dan voor de Griffels. Woutertje is eigenzinnig en wijst maar één winnaar aan. Gewoon de prijs voor kwalitatief het beste boek van het afgelopen jaar. Omdat kinderen kwaliteit verdienen. Dat vind ik sympathiek. Naar wie zou die eer gaan in 2010? Ik zou Derk Vissers Landjepik wel een interessante keuze vinden. Of misschien gaat de jury nóg een blaadje toevoegen aan de toch al rijkelijk gevulde lauwerkrans van de vorig jaar zijn vijfentwintigjarige jubileum vierende Ted van Lieshout door zijn levenswerk Hou van mij te bekronen. Maar eerlijk gezegd, als ik de oogst van vorig jaar overzie: geen idee. En jij?