dinsdag 24 december 2013

Brief voor de koning succes in Engeland

Ze heeft er 51 jaar op moeten wachten, maar eindelijk is het dan zo ver: een van de bekendste Nederlandse kinderboeken, De brief voor de koning (1962) van Tonke Dragt, is verschenen in het Engels. En dat is niet onopgemerkt gebleven. Na juichende kritieken in onder meer The Guardian haalde The Letter to the King in diverse Britse kwaliteitskranten de lijst met beste kinderboeken van het jaar.

Het boek speelt in de Middeleeuwen en gaat over de zestienjarige schildknaap Tiuri, die in de nacht voor zijn ridderslag een delicate opdracht krijgt waarmee hij het land kan redden, maar ook zijn kans op het ridderschap verspelen. The Guardian omschrijft het boek als ‘een volwassen versie van klassieke kinderboeken als de Hobbit’. Kinderboekendeskundige Julia Eccleshare noemt het ‘een van de meest meeslepende boeken die ze ooit las’ en roemt het gedetailleerde en beeldende taalgebruik van Dragt.

In Engeland wordt traditiegetrouw niet al te enthousiast vertaald: maar drie procent van de literatuur komt uit het buitenland, kinderen en volwassenen inbegrepen. Vertaalde prentenboeken doen het aardig, maar daar houdt het wat kinderboeken betreft dan ook op.

Adam Freudenheim, voormalig uitgever bij Penguin, startte om die reden in mei dit jaar een nieuw fonds: Pushkin Children’s Books, dat klassiekers uit de hele wereld wil uitbrengen voor kinderen. Het fonds kreeg sinds de lancering aandacht in de Britse media, met krantenkoppen die stellen dat Britse kinderen echt iets missen als ze alleen maar boeken van hun eigen auteurs lezen.

In Nederland is De brief voor de koning sinds de verschijning een doorlopend succes. Er zijn in de loop der jaren meer dan een miljoen exemplaren van verkocht. In 2004 won het boek de Griffel der Griffels, de prijs voor het beste Nederlandse kinderboek aller tijden en in 2008 werd het boek verfilmd.

Na de vertaling in het Duits en Deens eind jaren tachtig bleef het in het buitenland enige tijd stil. Pas de afgelopen tien jaar kwamen er andere Europese landen bij en verscheen het boek ook in Korea, Japan en Indonesiƫ. Maar het land van Koning Artur en Sir Gawain and the Green Knight, het favoriete ridderverhaal van Tonke Dragt, stond hoog op het verlanglijstje van de 83-jarige auteur.

De enthousiaste reacties in Engeland hebben natuurlijk alles te maken met de prachtige gebonden uitgave met de oorspronkelijke illustraties van de schrijfster. Maar het meest geroemd wordt de bijdrage van vertaalster Laura Watkinson. Zij vertaalde onder meer Cees Nooteboom en maakt zich via een stichting sterk voor Nederlandse jeugd- en jongerenliteratuur in Engeland. Ze woont en werkt in Amsterdam. Een pocketeditie van The Letter to the King staat gepland voor de zomer en het vervolg Geheimen van het wilde woud verschijnt in 2015.

dinsdag 17 december 2013

De nieuwe Blexbolex is te gek

Of het een kinderboek is weet ik nog niet, maar de nieuwe Blexbolex Een sprookje is helemaal te gek. De grafische vormgeving, de originele manier van vertellen... Soms heb je zo'n boek dat in alle opzichten klopt en dit is er zo eentje. Blexbolex vertelt een sprookje op basis van losse woorden. Het verhaal begint elke keer opnieuw en wordt steeds gekker. Misschien meer een hebbeding voor bibliofielen, misschien meer reflectie op fantasie dan een fantasievol kinderboek. Maar daar is geen wet tegen.