woensdag 25 maart 2015

Prachtige voorleesprentenbundel voor negentigste verjaardag Paul Biegel

Hij zou 25 maart negentig zijn geworden, de allergrootste hedendaagse sprookjesverteller van Nederland, Paul Biegel. Om hem te eren heeft uitgeverij Lemniscaat een prachtige voorleesprentenbundel (***** in de Volkskrant) uitgegeven met zeven korte verhalen die in de jaren zeventig verschenen in leesmethodes en verhalenbundels en grotendeels niet of zeer moeilijk verkrijgbaar zijn. Een aanrader voor liefhebbers én voor wie nog met deze verhalen kennis moet maken. Ze zijn nog altijd een levend bewijs van het uitzonderlijke talent van Biegel om in heel weinig woorden een verhaal te vertellen dat je meeneemt en voor altijd bijblijft.

Vriens neemt afscheid als kinderboekenambassadeur

Kinderboekenambassadeur Jacques Vriens heeft ter afsluiting van het plenaire programma van het jaarlijkse congres Lezen Centraal zijn ambtsketen overgedragen aan Jan Paul Schutten.

Vertel of lees elke dag één spannend avontuur
Hij doet dit met een verwijzing naar zijn favoriete boek Het sleutelkruid van Paul Biegel, die vandaag negentig jaar zou zijn geworden. Vriens citeert de wonderdokter, die tegen de verzorgers van de stervende Mansolein zegt: ‘Het hart van de koning moet éénmaal per dag flink kloppen, dan haalt hij het misschien. Vertel hem elke dag een spannend avontuur, voor hij naar bed gaat.’ Woorden die actueel zijn in een tijd waarin kinderen meer dan ooit worden geconfronteerd met 'welwillende botheid'. De andere favoriete auteur van Vriens, An Rutgers van der Loef, gebruikte die woorden al in de jaren zeventig, toen er nog veel meer gelezen werd dan nu.

'Stoffige bibliotheken', maar ook veel creatieve oplossingen
Zijn advies staat in schril contrast met de tijd die er in werkelijkheid op pabo's en scholen wordt gestoken in vrij lezen. Vriens verbaast zich in zijn afscheidsrede over de stoffige toestand waarin hij tijdens zijn twee ambtsjaren veel schoolbibliotheken aantrof, de gebrekkige interesse van veel jonge leraren voor dit onderwerp en het veelgehoorde argument dat er voor leesplezier 'gewoon geen tijd is'. Gelukkig heeft hij ook veel goede, creatieve ontwikkelingen gezien. Het zit 'm, blijkens zijn opsomming, vaak in kleine, slimme oplossingen. Zoals kinderen die een saai boek te pakken hebben toestaan om die dezelfde dag nog te ruilen. Of juffen die niet goed kunnen voorlezen, maar het lef hebben om dat toe te geven en een voorlees-cd op te zetten en de klas twee keer per week in de stemming te brengen met dichte gordijnen en kaarsjes. Wat je maar kunt verzinnen om als school te zeggen: wij vinden lezen belangrijk.

Niet voor lezen? Dan voor de samenleving
Voor wie nog niet overtuigd is, haalt hij de woorden van Jet Bussemaker aan, die onlangs in Parijs op een bijeenkomst van onderwijsministers betoogde dat school een plek is waar kinderen elkaars achtergronden leren kennen en respecteren en opgroeien tot democratische burgers. Natuurlijk helpt het lezen van boeken daarbij, stelt Vriens. 'En de school is zo langzamerhand nog de enige plek die leerlingen daarvoor de rust kan geven.' Om daarna te pleiten voor meer tijd voor stil lezen op school, meer dan een minor over lezen op de pabo, meer prioriteit voor lezen bij beleidsmakers op het ministerie en meer aandacht in de krant voor boeken die kinderen graag lezen.

Lees het hele verhaal op de site van Jacques Vriens.

dinsdag 24 maart 2015

Martha Heesen krijgt Theo Thijssen-prijs

Martha Heesen (66) krijgt in september de Theo Thijssen-prijs voor haar hele oeuvre. Deze voormalige staatsprijs, een geldbedrag van 60.000 euro, wordt eens in de drie jaar uitgereikt en staat gelijk aan de P.C. Hooft-prijs. Heesen schrijft dromerige kinderboeken als Mijn Zusje is een monster (2000), Toen Faas niet thuis kwam (2003) en Watson, of Hoe je een meisje verovert met 23 uitvindingen en 1 muis (2007).

Heesen schreef haar oeuvre 'bijna ongemerkt' bij elkaar, merkt de jury op. Hoewel recensenten over het algemeen zeer lovend zijn over haar werk en ze aan het begin van deze eeuw drie keer op een rij een Zilveren Griffel won, kwam het tot nu toe nog nooit tot de hoogste bekroning. In Vlaanderen heeft ze meer succes, daar won Watson de prijs van de Kinder- en Jeugdjury en met Toen Faasen niet thuis kwam een Gouden Uil. De Theo Thijssen wordt op 24 september uitgereikt in het Letterkundig Museum.

zaterdag 14 maart 2015

**** (4) voor Piet De Loof Mijn vriend Hitler

Van alle boeken die je kunt lezen ter gelegenheid van vijfenzeventig jaar Tweede Wereldoorlog, lees in elk geval Mijn vriend Hitler van Pieter De Loof. Een 'meeslepend, licht beklemmend jeugdportret van de grootste misdadiger van de vorige eeuw door de ogen van diens beste en misschien wel enige vriend.' Mijn bespreking staat vandaag in de Volkskrant.

woensdag 11 maart 2015

Net uit: 2 x Hagen + Dematons = Nooit denk ik aan niets

Eindelijk is-ie er dan, het boek dat de woordcombinatie 'sensationele kinderdichtbundel' heel even mogelijk maakt: Nooit denk ik aan niets van Hans en Monique Hagen en Charlotte Dematons. Kan het de concurrentie met Jij bent de liefste (2000) aan vraagt u? Kom. Verspil uw tijd niet met dat soort vragen. Wat doet u hier nog? Naar de winkel. Allez-hop!

dinsdag 3 maart 2015

Barbapapabedenker Talus Taylor (1933-2015) overleden

Nog altijd charmant, maar niet meer van deze tijd: Barbapapa, het roze blubber- wezen dat zich in alles kon veranderen wat hij maar wilde maar toch het liefs rondliep als een soort uit de kluiten gewassen amoebe. De naam barbe à papa betekent in het Frans zoiets als suikerspin. Zijn bedenker biologieleraar Talus Taylor (1933-2015) overleed, zo werd gisteren eind van de dag bekend, twee weken geleden op 19 februari. Het eerste boek over Barbapapa verscheen in 1970 bij de Nederlandse uitgever Frank Fehmers. Barbapapa was sinds 2009 met een terugkeer bezig bij uitgeverij Gottmer en sloeg aan bij de kinderen van de generatie die er toen groot mee werd. Moralistisch, suikerzoet, knullig getekend maar nog altijd razend aantrekkelijk voor peuters en kleuters liet hij opnieuw zijn ideale wereld zijn: samen met de dieren en de natuur, ver van de stad en machines. Die heb je ook niet nodig als je in alles kunt veranderen. De televisieserie, die drie seizoenen omvat, was in 2006 nog te zien en gaat waarschijnlijk nog een lang leven op YouTube tegemoet. Zijn vrouw Annette Tison (1942), met wie hij Barbapapa samen bedacht, leeft nog. Over hun leven is erg weinig bekend.

maandag 2 maart 2015

Net uit: Carl Hiaasen Hap!

‘Poeh! Nooit laten merken dat je bang bent. Dat voelen dieren aan,’ zei Derek. ‘Weet je eigenlijk wel hoe doodsangst ruikt?’ ‘Niet echt. Naar asperges?’ Je moet een sterke maag hebben en niet bang zijn voor slangen. Dat zijn de helden in Hap! namelijk ook niet en het is nog maar de vraag of dat terecht is. Het kan niet anders of Carl Hiaasen is terug, de columnist en thrillerschrijver uit Florida wiens hart zo hard klopt voor de natuur in het algemeen en alligators in het bijzonder. Zijn kinderboekendebuut Uil (Lemniscaat, 2003) was een klein succes in Nederland. Hij zat daarna zeker niet stil maar zijn latere kinderboeken vonden geen uitgever. Tot Hap!, opnieuw onweerstaanbaar vormgegeven en even spannend als vermakelijk. Wahoo, vernoemd naar een zoutwatervis en een worstelaar, heeft het zwaar te stellen met zijn vader, die door een bevroren leguaan op zijn hoofd arbeidsongeschikt is geworden. Dus moet Wahoo maar proberen om geld te verdienen met de typische moerasdieren in hun tuin. En dat is geen sinecure. Eerder verloor hij al een duim tijdens het voeren van krokodil Alice. Als zijn vader met python Beulah speelt, wordt hij bijna gewurgd en in zijn geheel doorgeslikt, omdat Wahoo vergeten is de slang te voeren. Geen nood: men neme een fles goedkope whiskey en giete die in de keel van de slang. Televisiester Derek, die namaak-survivalseries maakt, ziet wel brood in de moordlustige dierentuin en als hij samen met zijn senior producer aan de slag gaat, loopt alles pas echt uit de hand. Geen hoogstaande literatuur, wel een hilarische good read die zorgt dat je na het lezen voorlopig geen trek meer hebt.